Autonomie op de werkvloer: Hoeveel vrijheid geef je medewerkers?

Autonomie op de werkvloer houdt in dat medewerkers een bepaalde mate van zelfstandigheid en vrijheid hebben. De vrijheid bij het nemen van eigen beslissingen en het uitvoeren van de werkzaamheden. Het houdt in dat medewerkers eigen keuzes kunnen maken met betrekking tot hun werk en verantwoordelijkheden. Maar hoe bepaal je wat de ideale mate van autonomie op de werkvloer is? Hoeveel vrijheid geef je aan medewerkers? In dit artikel lees je er alles over.

Autonomie op de werkvloer: Wanneer meer en wanneer minder?

De mate van autonomie die op de werkvloer gegeven kan worden is van verschillende factoren afhankelijk.

Aard van het werk

De ene baan leent zich beter voor meer vrijheid dan de andere. Binnen creatieve functies is hoge mate van vrijheid vaak onmisbaar. Medewerkers moeten de ruimte krijgen om nieuwe ideeën te bedenken en uit te voeren. Aan de andere kant kan te veel vrijheid bij routinematig werk, zoals administratie of productie voor fouten zorgen.

Individuele medewerker

De hoeveelheid autonomie op de werkvloer kan ook verschillen van medewerker tot medewerker. In de praktijk krijgen de ervaren medewerkers vaak meer vrijheid. Zij hebben immers door de tijd heen laten zien dat ze goed met die vrijheid om kunnen gaan. Jonge of minder ervaren medewerkers hebben vaak meer begeleiding nodig.

Voordat je medewerkers meer vrijheid geeft:

Kaders

Bepaal vooraf binnen welke kaders een medewerker autonomie op de werkvloer krijgt. Wat is het gebied waarbinnen de medewerker zijn of haar eigen beslissingen mag nemen? Waar liggen de grenzen wat betreft verantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid?

Mag een medewerker al zijn tijd naar eigen inzicht indelen of zijn er een aantal zaken waar altijd tijd voor gemaakt moet worden? Binnen welke grenzen mag een medewerker geld uitgeven? Zorg dat de medewerker hier helemaal van op de hoogte is, zodat hij weet waarover hij wel en niet mag beslissen.

Doelen

Communiceer duidelijk wat de bedrijfsdoelstellingen zijn én hoe de medewerker daar met zijn of haar functie aan bijdraagt. Naarmate iemand steeds meer vrijheid krijgt, gaat hij zelf afwegingen maken om iets wel of niet te doen. Hij zou zichzelf de vraag moeten stellen: ‘Draagt dit bij aan de doelstellingen van het bedrijf?’. Om hier een goed antwoord op te kunnen geven, moeten de doelstelling natuurlijk wel bekend zijn.

Verantwoordelijkheid

Naarmate een medewerker meer vrijheid krijgt, krijgt hij ook meer verantwoordelijkheid. Als ondernemer of als leidinggevende kan het soms lastig zijn om verantwoordelijkheden uit handen te geven. Beoordeel de medewerker daarom op het resultaat en niet op de manier hoe hij daar komt. Mogelijk zou je het zelf anders doen, maar het gaat om het resultaat. Beoordeel de medewerker daarop.

Meer weten over het verhogen van de verantwoordelijkheid? Lees dit artikel: Verantwoordelijkheid medewerkers verhogen

Gebruik statistieken

De beste manier een medewerker objectief te kunnen beoordelen is aan de hand van statistieken. Als een vertegenwoordiger alle vrijheid krijgt die hij wil, dan hoort daar een goed resultaat tegenover te staan. Dat resultaat meet je met statistieken.

Voor bijna elke functie is een bruikbare statistiek te maken die meet hoe de medewerker presteert. Denk bijvoorbeeld aan:

Marketingmedewerker: aantal leads per week.

Productiemedewerker: aantal orders verwerkt.

Administratief medewerker: percentage betalingen op tijd ontvangen.

Let hier op:

Voordat je medewerkers meer autonomie op de werkvloer geeft is het verstandig om op een aantal dingen te letten.

Aannames

Wat voor jou logisch is, is niet per se logisch voor een ander. Iets waarvan jij denkt dat iedereen het begrijpt, begrijpt misschien niet iedereen. Om te voorkomen dat een medewerker hele andere dingen gaat doen dan jij voor ogen had, maak je hier vooraf duidelijk afspraken over.  Denk aan omgangsnormen met klanten of met collega’s, binnen hoe lang beantwoord je je mail, binnen welke tijden ben je altijd bereikbaar. Maak hier afspraken over en zet dit op papier.

Vertrouwen

Voor ondernemers is het niet altijd makkelijk om bepaalde dingen uit handen te geven. Op een bepaald punt is het echter onvermijdelijk dat de ondernemer verantwoordelijkheden moet delegeren. Als je capabele en ethische medewerkers goed inwerkt, moet je erop kunnen vertrouwen dat zij hun werk goed doen. Stuur bij waar dat nodig is en draag steeds meer verantwoordelijkheid over aan de medewerker.

Voordelen van meer autonomie op de werkvloer

Werkplezier

Meer autonomie op de werkvloer geeft medewerkers meer controle over hun eigen werk. Dit leidt tot meer werkplezier. Als medewerkers de vrijheid hebben om beslissingen te nemen en verantwoordelijkheid te nemen over hun eigen werk, dan voelen zij zich meer betrokken bij het werk.

Motivatie en productiviteit

Als een medewerker meer vrijheid krijgt over zijn eigen werk, stijgt over het algemeen de motivatie en daardoor de productiviteit. Zelf kunnen beslissen hoe je iets doet en wanneer je het doet, binnen de gestelde kaders, geeft een medewerker meer vrijheid.

Persoonlijke ontwikkeling

Als iemand zelf beslissingen gaat nemen en daardoor meer verantwoordelijkheid neemt, ontwikkelt hij nieuwe vaardigheden. Iemand moet beter gaan plannen en prioriteiten stellen. Dit draagt bij aan de persoonlijke ontwikkeling van de medewerker.

Meer weten over hoe je het eigenaarschap van medewerkers kunt verhogen? Bekijk dit artikel: Eigenaarschap medewerkers